wtorek, 2 lipca 2019

Drwęca gazeta z okresu międzywojennego




W okresie Drugiej Rzeczypospolitej na terenie Ziemi Lubawskiej istniało sporo polskich czasopism, z których należy wyróżnić "Drwęcę" ukazującą się w latach 1921 – 1939 w Nowym Mieście Lubawskim. Gazeta ta powstała dzięki zaangażowaniu lubawskiego patrioty dr Teofila Rzepnikowskiego, który był twórcą Banku Ludowego w Lubawie. Dzięki jego staraniom Banki Ludowe w Nowym Mieście Lubawskim i Lubawie wykupiły od Karola Kaepkego przedsiębiorstwo Księgarnia, drukarnia i introligatornia w Nowym Mieście Lubawskim, a w miejsce wydawanej przez Niemca gazety Neumarker Zeitung zaczęły wydawać nowe czasopismo o nazwie Drwęca[1].

Na przełomie 1921 i 1922 roku redaktorem naczelnym gazety został ks. Józef Dembieński, który przybył do Nowego Miasta Lubawskiego z parafii w Legbądzie (powiat tucholski) w sierpniu 1920 roku. Ks. Dembieński od 1931 roku był dodatkowo prezesem powiatowym Stronnictwa Narodowego w Nowym Mieście Lubawskim, a prowadzona przez niego gazeta stała się organem prasowym tej partii. W latach 1923 – 1925 redaktorem gazety była Maria Bogusławska, literatka i powieściopisarka, która próbowała upodobnić Drwęcę do pisma literackiego, co nie zostało odebrane przychylnie przez okolicznych mieszkańców. Od 1 listopada 1926 roku redakcja Drwęcy zaczęła wydawać mutację Głos Lidzbarski dla Lidzbarka Welskiego i okolic, a od 1 września 1928 roku Głos Mazurski dla Działdowa i okolic[2].

Od 1924 roku w celu poprawienia jakości i podwyższenia standardów gazety redakcja Drwęcy zaczęła wydawać ją z różnymi dodatkami, takimi jak: Opiekun Młodzieży, Nasz Przyjaciel, Rolnik, Orędownik Powiatowy Starostwa Powiatowego oraz Kalendarz Łąkowski, drukowany od 1927 do 1939 roku. Ten ostatni był związany z kultem maryjnym w Łąkach Bratiańskich [3].



Egzemplarze Głosu Lidzbarskiego w Muzeum Etnograficznym w Jeleniu. Wieś Jeleń znajduje się niedaleko Lidzbarka Welskiego. 



Jeden z artykułów. Kalendarz Łąkowski na rok 1934

Neumarker Zeitung gazeta, która była wydawana w Nowym Mieście Lubawskim przed polską Drwęcą.




[1] Ks. Józef Dembieński, Nowomiejskie wspomnienia 1920-1939, opracował, przygotował do druku, wstępem i przypisami opatrzył Andrzej Korecki, Nowe Miasto Lubawskie 2004, s. 7.
[2] Ibidem, s. 8; Korecki Andrzej, Nowe Miasto Lubawskie w czasach Drugiej Rzeczypospolitej (1920-1939) [w:] Nowe Miasto Lubawskie zarys dziejów…, s. 189;
[3] Grabowski Stanisław, W cieniu bratiańskiego zamku. Z dziejów Gminy Nowe Miasto Lubawskie, Warszawa 2010, s. 308 – 309; Ks. Józef Dembieński, Nowomiejskie…, s. 29 – 31.



Autor: Tomasz Chełkowski


Kontakt: 
ziemialubawska@protonmail.com


Wszelkie prawa zastrzeżone!
Jeśli chcesz skorzystać z moich materiałów najpierw zapytaj mnie o zgodę ;)