Drwęca zimą, Nowe Miasto Lubawskie
Pogoda coraz bardziej zachęca do spacerów, przejażdżek rowerowych oraz spływów kajakowych. Dziś chciałbym opisać Wam dwie największe rzeki na Ziemi Lubawskiej, które swym pięknem z roku na rok przyciągają coraz większe rzesze turystów lubujących się w kajakowych spływach.
Dwie
największe rzeki Ziemi Lubawskiej Drwęca
i Wel ukształtowały się po ostatnim
zlodowaceniu, a kto nadał im obowiązujące do dziś nazwy – tego możemy się tylko
domyślać. Nazwa Drwęca w źródłach pisanych pojawiła się po raz pierwszy w 1222
roku i brzmiała Dreuanza. Wiemy, że takim
określeniem posługiwali się zarówno Słowianie, Prusowie jak i przedstawiciele
innych ludów wielokrotnie odwiedzających te malownicze tereny. Mieczysław
Łydziński twierdzi, że etymologia (pochodzenie) nazwy wiąże się z wedyjskim
słowem dreva, łacińskim Dreuentia, germańskim druhen lub staropruskim dreoso – słowa te w tłumaczeniu na język
polski znaczą: bieg rzeki[1].
Drwęca to rzeka o długości 249,1 km, w
tym ok. 50 km przepływa w granicach Ziemi Lubawskiej. Stanowi prawy dopływ
dolnej Wisły. Wypływa spod pagórka o wysokości 191 m n.p.m. należącego od Gór Dylewskich (mezoregion
Grabu Lubawskiego) – skąd w różne strony świata oprócz niej wypływają rzeki
takie jak: Marózka, Szkotówka, Łyna, Nida, Wel oraz Grabiczek. Drwęca stanowi
wielką atrakcję dla kajakarzy, których przyciągają urozmaicone brzegi, urwiste
zbocza, liczne meandry oraz gęste zadrzewienie linii brzegowej. Niezwykle
zachęcające dla turystów, bogate w różnorodne imprezy wodniackie, sportowe i
kulturalne są „Dni Drwęcy” (szczegółowe informacje znajdują się m.in. na stronie
Miejskiego Centrum Kultury w Nowym
Mieście Lubawskim - www.mcknml.pl) organizowane w czerwcu we wszystkich
miastach leżących nad rzeką. Poza tym w lipcu lub sierpniu jest organizowany
Międzynarodowy Spływ Kajakowy „Drwęcą – Wisłą”, który może się poszczycić wielką
renomą[2].
Drwęca
to łatwy i malowniczy szlak kajakowy, który każdego roku odwiedzają liczne
rzesze turystów lubiących spędzać wakacje na wodzie. Rzeka na całej swej
długości stanowi rezerwat przyrody o nazwie „Rzeka Drwęca”, na terenie którego
podlegają ochronie m.in. pstrągi i łososie. W swoim górnym biegu, przez
pierwsze 4 km rzeczka płynie na północ wśród lasów w głębokim wąwozie zwanym
Czarcim Jarem. Następnie bogaci się w wodę i płynie na północ, pod Ostródą
zmienia swój kierunek na zachodni, przepływa przez Jezioro Drwęckie, a
następnie płynie Doliną Drwęcy w stronę Ziemi Lubawskiej, do której wpływa w
okolicy najdalej wysuniętej na północ wsi Gierłoż Polska. Dalej płynie przez Ziemię
Lubawską, przepływając obok wsi Rodzone i Biała Góra, przepływa przez Mszanowo
oraz Nowe Miasto Lubawskie kierując się w stronę Brodnicy. Ostatecznie ok. 6 km
na wschód od Torunia, Drwęca wpływa do Wisły[3].
Kolejną, krótszą od Drwęcy i zarazem
najdłuższą (90, 8 km na Ziemi Lubawskiej) rzeką jest Wel (Wla). Wypływa ona z
łąk w pobliżu wsi Tułodziad, w okolicach Grunwaldu, gdzie w 1410 roku wojska
polsko – litewskie rozgromiły armię Zakonu Krzyżackiego. Rzeka po przepłynięciu
trzech jezior od wschodu wpływa na teren
Ziemi Lubawskiej przepływając przez Jezioro Rumian, Jezioro Zarybinek, Jezioro
Tarczyńskie, Jezioro Grądy, Jezioro Zakrocz, Jezioro Lidzbarskie oraz Jezioro
Tylickie. Ostatecznie wpływa do Drwęcy w miejscowości Bratian, gdzie u styku
dwóch rzek stał niegdyś zamek komturów krzyżackich i starostów bratiańskach.
Legenda mówi, że na zamku tym w XIII wieku mieszkał brat Jan, który zbudował
kapliczkę dla „cudami słynącej” figurki Matki Boskiej Łąkowskiej[4].
Wel jest jedną z najpopularniejszych
rzek wśród kajakarzy, którzy chwalą jej szlaki kajakowe, gdyż składają się one
z urozmaiconych krajobrazowo odcinków. Spływ Welą (Wlą, Wlem) jest idealny na
długi weekend ponieważ można go „pokonać” w trzy lub cztery dni. Wytrwali mogą
wpłynąć do Drwęcy, z którą rzeka łączy się we wsi Bratian i rozszerzyć swoją
przygodę o szlaki Pojezierza Brodnickiego. Obszar doliny rzeki Wel obejmuje
tereny gmin Nowe Miasto Lubawskie oraz Lidzbark. Dolina zachęcająca turystów
pięknymi formami morfologicznymi i stanowi „korytarz ekologiczny” pomiędzy
Górznieńsko – Lidzbarskim Parkiem Krajobrazowym, lasami okolic Iławy oraz
Brodnickim Parkiem Krajobrazowym. Welski Park Krajobrazowy, który prawie w
całości leży w granicach ziemi lubawskiej swoją nazwę wziął właśnie od
przepływającej przez jego obszar rzeczki, która urzeka swym pięknem i z roku na
rok przyciąga coraz większe rzesze kajakarzy oraz pieszych turystów[5].
Drwęca (zdjęcie ŚP Pan Kopiczyński) |
Drwęca przepływająca przez Nowe Miasto Lubawskie. Zdjęcie otrzymałem od ŚP Pana Kopiczyńskiego, fotografa z mojego miasteczka. |
Poniżej prezentuję zdjęcia mojego autorstwa:
Drwęca między Nowym Miastem Lubawskim i Mszanowem. |
Drwęca między Nowym Miastem Lubawskim i Mszanowem. |
Drwęca między Nowym Miastem Lubawskim i Mszanowem. |
Drwęca między Nowym Miastem Lubawskim i Mszanowem. |
Drwęca przepływająca przez Nowe Miasto Lubawskie. |
Drwęca przepływająca przez Nowe Miasto Lubawskie. |
Rzeka Drwęca. Widok z zamkowej góry na Kurzętnik. |
Rzeka Drwęca. Widok z zamkowej góry na Kurzętnik. |
Rzeka Drwęca. Widok z zamkowej góry na Kurzętnik. |
Rzeka Drwęca. Widok z zamkowej góry na Kurzętnik. |
Rzeka Drwęca. Widok z zamkowej góry na Kurzętnik. |
Rzeka Drwęca. Widok z zamkowej góry na Kurzętnik. |
Rzeka Drwęca. Widok z zamkowej góry na Kurzętnik. |
Rzeka Drwęca. Widok z zamkowej góry na Kurzętnik. |
[1] Łydziński Mieczysław, Pochodzenie nazwy Drwęca, Drwęca, nr 3,
2000, s. 3.
[2]Drwęca
[w:] Lityński
Marek, Goleń Jan, Drwęca oraz Wel i
Pojezierze Brodnickie, Warszawa 2003, s. 3; Grabowski Stanisław, W cieniu bratiańskiego zamku, s. 15;
Sperski Eugeniusz, Drwęca i jej dorzecze,
przewodnik kajakowy, Warszawa 1974, s. 15; Błachowski Aleksander, Z biegiem Drwęcy - przewodnik, Toruń
2008, s. 9; Falkowski Jan, Ziemia Lubawska,
s. 39.
[3] Lityński Marek, Goleń Jan, Drwęca oraz Wel i Pojezierze Brodnickie,
Warszawa 2003, s. 3 – 4; Sperski
Eugeniusz, op. cit., s. 16.
[4] Kopiczyński Adam, Wel – rzeka zapomniana, Drwęca, nr. 9,
1996, s. 6 – 7; Błachowski Aleksander, Z
biegiem…, s. 9 – 10; Sperski Eugeniusz, Drwęca…,
s. 15; Rzeka Wel - http://www.nowemiasto.com.pl/wel.htm, 1 III 2010.
[5] Wel [w:] Lityński Marek, Goleń Jan, op. cit., s. 29 – 30; Rzeka Wel - http://www.nowemiasto.com.pl/wel.htm, 1 III 2010.
Wszelkie prawa zastrzeżone!
Jeśli chcesz skorzystać z moich materiałów najpierw zapytaj mnie o zgodę ;)
Autor: Tomek Chełkowski
Kontakt:
ziemialubawska@protonmail.com
Wszelkie prawa zastrzeżone!
Jeśli chcesz skorzystać z moich materiałów najpierw zapytaj mnie o zgodę ;)